GFP (11) Nes - Nijbeets

Afstand: 17 kilometer

Terrein: Verharde, geasfalteerde wegen en paden. Het laatste stuk van Piers Hiem tot aan de finish gaat over een polderdijk langs de Nije Feart.

Het weer: Onbewolkt met ongeveer 18 graden.

Wat er tijdens de tocht gebeurde

We parkeren de auto op de oude uitvalsweg van Nes. De zon schijnt uitbundig en zal ons de hele dag blijven verwarmen. De wind zorgt voor enige afkoeling.

Wandelen langs de meanderende rivier de Boarn

De tocht gaat langs de oude meanderende rivier de Boarn. In Aldeboarn zijn we het spoor bijster. Waarschijnlijk hebben we een bordje gemist, maar het gaat even niet zoals we willen. Jan loopt het pad een stukje terug om te kijken of we inderdaad wat hebben gemist, maar niets lijkt daarop. We pakken de route weer op zoals die op beide GPS-en wordt aangegeven. Voordeeltje van de verwarring is dat we kort even bij de grote kerk kunnen blijven staan kijken. Hij staat scheef, constateren we. Ooit wilde men in Aldeboarn de hoogste toren van Fryslân bouwen, maar omdat de toren tijdens de bouw al scheef kwam te staan heeft men er letterlijk en figuurlijk maar een punt aan gemaakt.

De Boarn stroomt door het dorp

Over de bouw van de kerktoren doet de volgende anekdote de ronde. De Boonsters wilden de hoogste toren van Friesland hebben en dat betekende dat hun toren hoger moest worden dan de toren van Tzum. Daarom reisden twee mannen naar Tzum om te bepalen hoe hoog die toren precies was. Ze beklommen de toren en maten de hoogte met een touw. Daarna bleven ze in de plaatselijke herberg overnachten. Terwijl ze sliepen sneed de waardin een flink stuk van het touw af. En toen de toeren van Oldeboorn in 1737 voltooid was bleek hij met 47 toch lager te zijn dan de 72 meter hoge toren van Tzum. De inwoners van Oldeboorn worden sindsdien “tuorkemjitters” (torenmeters) genoemd.

De scheve toren van.....?      Aldboarn

Over de rivier de Boarn en de omgeving eromheen is in de geschiedenisboeken het volgende opgenomen:

“In 689 versloeg de Frankische hofmeier Pippijn II, de overgrootvader van Karel de Grote, de legers van de Friese koning Radboud bij Dorestad (nabij het huidige Wijk bij Duurstede), centrum van de vroegmiddeleeuwse Friese handel. ‘Fresia citerior’, het deel ten zuiden van de Oude Rijn, kwam toen bij het Frankische Rijk. Pippijns enige wettige zoon trouwde met een dochter van Radboud. Door het winnen van de slag op en bij de Boorne in 734 veroverden de Franken, onder leiding van Karel Martel, bastaardzoon van Pippijn, eveneens het noordelijke deel van Friesland, tot aan de Lauwers. De Boorne (Middelzee) was de grensrivier tussen Westergo en Oostergo in het Friesland tussen Vlie en Lauwers. “

Aldboarn

Net na het dorp nemen we kort pauze en drinken er onze koffie. De broodjes smaken opperbest en het uitzicht over de rivier de Boarn is perfect. We wandelen verder. Aan het einde van het rechte stuk rivier liggen de pramen van de Gondelvaart van Aldeboarn aangemeerd.

Iets verderop slaan we linksaf en steken de doorgaande weg over richting de gehuchten Warniahuizen en Poppenhuizen.  Hier heeft ooit een belangrijke stins gestaan, maar die is een paar honderd jaar geleden gesloopt. Op dezelfde plaats is in het jaar 1528 de Gauma State er gebouwd. Dit is thans een boerderij.

Het gras wordt netjes gemaaid

Het is inmiddels lekker opgewarmd. In de luwte van de boerderijen is het al best warm te noemen. Langs een oprijlaan naar een boerderij is een boer met een tractor de bermen aan het maaien. Dit doet hij met een oude tractor met een balkmaaier. De heren blijven even staan kijken. Op deze manier grasmaaien mag dan misschien “oubollig” worden genoemd, het is vermakelijk om te zien hoe het lange gras netjes kort wordt geknipt.

De beide dames zijn doorgewandeld en hebben een flinke voorsprong genomen. Verderop staan onmetelijke stallen waar per dag honderden koeien worden gemolken. De weilanden er omheen zijn gemaaid en het gras/hooi wordt nog eens opgeschud. De hooischudder is dermate breed dat de boer maar een paar keer het land op en neer hoeft te rijden om al het gras te bewerken.

Bij “Piers Hiem” houden de dames halt. Ze willen er gebruik gaan maken van het toilet. Het is prachtig weer, al staat er wel een beetje wind. We besluiten om op het terras een witbiertje te gaan drinken. We hebben nog thee in de thermoflessen, maar dan drinken we dat later wel. Een glazen scherm houdt ons enigszins uit de wind. Het bier smaakt voortreffelijk.

Tineke gebruikt het hekje niet. Puntenaftrek!!

Maar we moeten verder. We hebben nog ongeveer 5 kilometers af te leggen. We wandelen een stukje in de richting van Aldboarn waarna we links afslaan. Na 200 meter, bij een klaphekje, wandelen we een zomerdijk op. Het gras is lang en er lopen schapen te grazen.

Langs het “Nijdjip”  lopen we richting Ulesprong. Hier komen het Nijdjip en de Heafeart bij elkaar en gaan gezamenlijk verder als "Nije Feart". En ondanks dat het al laat in het seizoen is, vaart er toch nog een zeilbootje.

Bij de het veerpontje bij over de Nije Feart nemen we even tijd om de thee, die al 15 kilometer is meegesjouwd, op te drinken. We zijn bijna bij de finish van vandaag. We kunnen de auto bijna zien staan.

"Jeltsje"

Het pontje is in de zestiger jaren van de vorige eeuw uit de vaart genomen toen de school in Ulesprong haar deuren sloot. Pas in 2003 is het nieuwe pontje weer in de vaart gebracht. Het “zelfbedien”-bootje is gedoopt met de naam “Jeltsje”, naar de vroegere bewoonster (mevrouw Dijkstra) van de nabijgelegen (thans wiekenloze) molen.

Na de thee maken we de etappe van vandaag af en na ongeveer 400 meter staan we bij de finishauto. Op de terugweg pikken we de startauto in Nes op en rijden naar huis. Het was een prachtige zonnige wandeldag.

Vertrek uit Grou: 11:00 uur

Start Wandeltocht: 11:40 uur

Finish wandeltocht: 16:10 uur

Wil je meer foto’s van de wandeling zien; klik dan op de link: MEER FOTO’s

Berlebeck - Leopoldstal (17 km)

Nog voordat we gaan ontbijten, zorgt Jan met de dompelaar weer voor koffie en thee voor onderweg. Op ons verzoek is er een tafel voor vijf gereserveerd waar we heerlijk aan zitten te ontbijten. Onze tafel staat in een grote serre en we laten ons de lekkernijen goed smaken; de zelfgebakken wafels scoren met name bij Foekje hoog. Tineke zorgt voor enige hilariteit als ze het tafelafval in een kaarslampje wil deponeren in plaats van in het bakje dat met dat doel op tafel staat. Och, met enige fantasie kun je in deze lampjes best wel als afvalemmertjes zien J.

Een uitzicht wat Tineke en Foekje dus niet hebben gezien

De laatste etappe
Na het buikige ontbijt stappen we in de auto’s en rijden vervolgens naar de finish van vandaag; zijnde tevens de finish van onze Hermannsweg. De rode Ford parkeren we op een achteraf-parkeerplaats in het gehuchtje Leopoldstal. De spullen worden overgepakt van de ene in de andere auto en dan rijden we voor de laatste etappe naar de start ervan. In de auto wordt onderweg besloten om beide dames in het centrum van Berlebeck af te zetten. De eerste kilometer, zo is de verwachting, gaat stevig “down hill” en met het naar beneden lopen hebben ze beiden wat (fysieke) problemen. Tineke en Foekje stappen in het dal uit de auto. Even later zitten ze gezellig op een bankje in de zon.

De mannen daartegenover houden wel van een avontuurtje. Nadat ze de auto hebben geparkeerd, wandelen ze de heuvel af. Ze passeren leuke huizen met nog leukere uitzichten. Een trap brengt hen tot onder in het dal. De dames zitten te wachten.

Prachtige vergezichten met hier en daar een donkere regenwolk

Het zal doen blijken dat de route van vandaag meer klimmen en dalen bevat dan gisteren. Als we Berlebeck uit wandelen, gaat het gezwind langs een kerk omhoog. We moeten het dal weer uit zien te komen natuurlijk. Het is vochtig warm wat ervoor zorgt dat het maar even duurt voordat het zweet op menig voorhoofd parelt. Ook is het vandaag een drukkere route; we ontmoeten heel veel andere wandelaars. Als we bovenop de heuvel aankomen, kunnen de jassen uit. Over een heuvelrug gaat de route verder. Onderweg worden we getrakteerd op fenomenale uitzichten. Zo zien we ook dat hier en daar in de omgeving regenbuien langstrekken.

Om van de ene steen op de andere te komen hebben ze bruggetjes aangelegd

Externsteine
Zoals de schrijver van dit epistel eerder heeft gememoreerd is het mooi weer maar “drukkend” warm. En net voordat we bij de Externsteine aankomen gaat het regenen.
De Externsteine zijn een formatie van stenen in het Teutoburgerwoud, nabij Detmold. De formatie bestaat uit enkele lange stenen, die abrupt uit het heuvelachtige landschap oprijzen. De stenen zijn van zandsteen en zijn ontstaan in het Krijt, ongeveer 120 miljoen jaar geleden. De Externsteine gelden als een bezienswaardigheid in Noordrijn-Westfalen en tevens als voedingsbodem voor een raadsel. Dit komt doordat er bovenop de stenen sporen van menselijk gebruik uit de middeleeuwen, mogelijk uit de prehistorie, zijn teruggevonden.
Het meest noordwestelijke rotsdeel staat met zijn voeten in de kunstmatige vijver de ‘Wiembecke’. Veel mensen beklimmen deze stenen, maar daar wordt entree voor geheven, net zoals dat het geval was met de bezichtiging van het Hermann-Denkmal gisteren. Het is er druk en er staat een lange rij wachtenden om de rotsformaties te kunnen beklimmen.

We zijn de drukte voorbij en werpen nog een laatste blik op de kolossale Externsteine

Langs het pad vinden een bankje dat door het lover van de bomen droog blijft. Vanaf die plek hebben we mooi zicht op de kleine vijver en de stenen. We drinken er onze koffie en eten een broodje. Als we vertrekken wandelen we om de vijver en rotsen heen. We beklimmen ze niet.
Na de rotsformaties gaat het weer crescendo omhoog waarna we andermaal over een heuvelrug lopen. Hermann blijft ons, als we achterom kijken, vanuit de verte volgen. 

De gedenksteen voor Herr Löns. Links boven bevindt zich de hertenkop

Na een haakse bocht wandelen we langs de gedenksteen die ter ere van de Duitse schrijver/dichter Hermann Löns in de rotsen is uitgehouwen. Omdat deze ‘Herr’ Löns ook jager en daarnaast natuurbeschermer was, is in een naastliggende rots een hertenkop uitgehouwen. Hein klimt, om de zaak goed te kunnen bekijken, naar boven en weet met moeite weer beneden te komen.

We dalen flink. Gelukkig heeft men, om het hoogteverschil in korte afstand te kunnen overbruggen, trappen aangelegd. Het is verboden om al fietsend de afdaling te doen, getuige het verbodsbordje dat daarvoor geplaatst is. 

We lopen over een groot parkeerterrein en steken een drukke weg over waarna we, even snel als we zojuist zijn gedaald, weer moeten klimmen. Hier zijn echter geen trappen. Als we weer op hoogte zijn, hervatten we de voor dit gebergte kenmerkende heuvelrug. We wandelen door mooie bossen en over stille verlaten heideveldjes. De aankomende herfst heeft hier en daar al een voorschotje genomen en hult de omgeving in vele kleuren.

Het klaterende water van de Silberbach klinkt je als muziek in de oren

Silberbachtal
En dan? Dan dalen we weer af. Bij de oude watermolen “Die Silbermühle” en het aangrenzende hotel-restaurant met dezelfde naam slaan we rechts af. De watermolen is rond 1710 gebouwd en deed dienst als maalmolen. Het Waldhotel is er in 1895 bijgebouwd. We wandelen nu het Silberbachtal in. Feitelijk is het zo dat hier in de jaren 1711 en 1712 voor korte tijd zilver is gewonnen, maar omdat de hoeveelheden niet rendabel waren zijn die activiteiten gestaakt. En door het Silberbachtal stroomt natuurlijk de Silberbach; een snel stromende beek waarvan het klaterende water je als muziek in de oren klinkt. De Duitse VVV betitelt dit dal als het meest lieflijke en romantische in de verre omgeving. En dat laatste wordt door alle vijf wandelaars beaamd als we helaas afscheid moeten nemen van de beek en verder de heuvels inwandelen.

Het Silberbachtal is lieflijk en romantisch; zegt men

We volgen een bosweg die, getuige de stapels boomstammen, voor het transport van hout wordt gebruikt. We hebben vandaag al de nodige kilometers in de benen en de temperatuur en luchtvochtigheid hebben al het nodige van ons gevergd. Hotze heeft brandstof nodig. Stukjes kaas houden zijn dieselmotor draaiende. Ongeveer 3 kilometers lang gaat het parcours niet of nauwelijks omhoog of naar beneden. Dan plotseling, bij een dikke omgezaagde beuk, verlaten we het vlot lopende pad en gaat de route rechtsaf, stevig steil omhoog. We houden even pauze; een pauze die Hotze gebruikt om zijn schoenen nog maar eens strak aan de veteren. Je wilt niet dat je op het steile stuk uit je schoenen glijdt.

Een warme bries waait over de heuvel.........

Velmerstot
We starten weer. Het stijgingspercentage ligt ergens rond de 25%. Het is eigenlijk ook geen pad; we moeten onze route zoeken. Pas na ongeveer een kilometer wordt het weer iets vlakker. Op een heideveldje staat een picknickbank maar die wordt door 2 andere wandelaars bezet gehouden. Jan neemt de vrijheid om te vragen of we aan mogen schuiven en even later genieten we, met het uitzicht op het Hermanns-Denkmal in de verte, van thee en broodjes. Het is prachtig weer; de zon schijnt volop en er waait een warme bries over de heuvel. We zouden hier dagen kunnen zitten, maar we moeten nog 4 kilometer tot aan de finish, dus pakken we weer op.

Vanaf de 464 meter hoge Velmerstot is het uitzicht enorm

Na wat kronkelpaadjes komen we bij een soort rotsformatie dat niet echt natuurlijk aandoet. We staan nu boven op de “Velmerstot”; de noordelijkste- en hoogste berg van het Eggegebergte. De berg heeft twee toppen. t.w. de Lippische met 441 meter en die waar wij op staan de Preußische van 464 meter hoogte. Vanaf 1964 werd de Preußische Velmerstot door de Groepen Geleide Wapens van de Nederlandse Koninklijke Luchtmacht gebruikt als militaire basis. Op de berg stonden tijdens de Koude Oorlog een NAVO-radarstation en een HAWK-eenheid. Vanaf 1 april 1990 waren ook Patriot-raketten gestationeerd. Op 1 juli 1994 werd de basis ontmanteld. Sinds 2003 zijn alle restanten van de vroegere basis opgeruimd en is het gebied weer als natuurgebied voor het publiek toegankelijk. 

"En nu maar weer naar huis....."

We genieten er kort van het prachtige uitzicht en maken de nodige foto’s. We schieten zelfs een groepsfoto. Het is moeilijk dit mooie punt in de route te verlaten in de wetenschap dat over een aantal kilometers een einde komt aan ons Duitse avontuur. Maar toch gaan we op pad. Vanaf hier is het slechts nog “down hill”. Zo nu en dan worden we nog op mooie doorkijkjes getrakteerd en de fotocamera’s klikken dat het een lieve lust is.

Leopoldstal; eindpunt van deze reis!
Uiteindelijk wandelen we het niet veel voorstellende plaatsje Leopoldstal binnen. In eerste instantie zou onze finishauto het eindpunt van onze Hermannsweg zijn, maar we laten ons verleiden om helemaal naar het einde door te lopen: het treinstation van Leopoldstal. De route wordt daardoor nog eens met een kleine kilometer verlengd, want we moeten ook weer naar de auto teruglopen. Het treinstation is het ultieme einde van onze voetreis door Duitsland en het rode toegangspoortje bij het verlaten stationnetje wordt door ons als uiteindelijke finish betiteld. Het zit erop! Nu hoeven we alleen nog maar even naar de auto terug te lopen.

Het poortje bij het treinstation van Leopoldstal; eindpunt van deze reis

Bij het instappen in de rode finish-Ford verspreekt Hein zich. Hij heeft het over ‘oude Foekje’ terwijl hij toch echt de oude schoenen van Foekje bedoelde. De vermoeidheid heeft toegeslagen, ook bij de jongste onder ons. Als we weer bij de startauto in Berlebeck arriveren, is het gezelligheid alom bij de uitspanning waar onze auto bij geparkeerd staat. We besluiten er een softijsje te nemen die we op een bankje bij de auto opeten. En terwijl we ons aan het koude ijs wagen, worden we overmand door warme gevoelens over het uitlopen van de Hermannsweg. Alweer een ervaring die men nooit en te nimmer van ons zal kunnen afpakken.

Resumé Hermannsweg
We hebben de Hermannsweg in 2 jaar tijd bewandeld. Het was een echt avontuur. Jammer dat de aanrijdafstand tot de laatste etappes iets te lang werd. Daar ging veel tijd in zitten. Of we andere wandelaars zullen aanraden om de Hermannsweg te wandelen? Jazeker! De Hermannsweg is een wandelroute om gewandeld te worden.

Start Stadt Rheine – finish Leopoldstal
Hoogste berg: Preußische Velmerstot met 464 meter
Totaal aantal wandelkilometers: 169 in 10 etappes

De totale route van Rheine tot aan Leopoldstal

Etappes:

01.   Rheine – Bevergern (9 april 2016)                                    15 km
02.   Bevergern – Brochterbeck (10 april 2016)                     15 km
03.   Brochterbeck – Lengerich (14 mei 2016)                        15 km
04.   Lengerich – Bad Iburg (15 mei 2016)                               17 km
05.   Bad Iburg – Dissen (28 mei 2016)                                      15 km
06.   Dissen – Halle Wfl (29 mei 2016)                                       18 km
07.   Halle Wfl – Bielefeld (26 augustus 2017)                         18 km
08.   Bielefeld – Oerlinghausen (27 augustus 2017)              17 km
09.   Oerlinghausen – Berlebeck (2 september 2017)           17 km
10.   Berlebeck – Leopoldstal (3 september 2017)                 17 km

Als je geïnteresseerd bent in alle foto's die tijdens deze wandeling zijn gemaakt klik dan op deze LINK

Oerlinghausen - Berlebeck (17 km)

Omdat Jan en Foekje er de vorige keer niet aan toe zijn gekomen om de stad Bielefeld te exploreren, vertrekken zij vrijdagochtend uit Fryslân. Bielefeld is een oude stad, maar de zware bombardementen in WO II hebben de stad volledig verwoest. Slechts deels heeft men monumentale gebouwen en kerken in oude glorie laten herrijzen. De oude “Sparrenburgt” prijkt boven de stad en is zeker een bezoekje waard. Vandaar heb je een prachtig uitzicht over de stad en omliggende heuvels. Foekje koopt in een outdoorzaak een paar nieuwe wandelschoen die haar zo goed passen dat ze ze meteen aanhoudt. Ze zitten haar zo lekker dat ze voornemens is om er komende twee dagen mee te wandelen. Na een leuke dag in Bielefeld rijden Jan en Foekje laat in de middag naar hun hotel in Bad Salzuflen. Helaas komen ze in de vrijdagmiddagfile terecht en duurt de reis van slechts een twintigtal kilometers bijna een uur.

Gaan we links of rechts? 

Zaterdag

Foekje heeft de afgelopen week vele pogingen gedaan om een hotel te vinden dat redelijk dichtbij de wandelroute staat, maar alles wat een beetje in de buurt is is bezet. Voor beide nachten heeft ze daarom een kamer in hotel “Stadt Hamburg” in Bad Salzuflen gereserveerd. Dit hotel ligt weliswaar net buiten het centrum van het gezellige kuuroord, maar de afstand tot de wandelroute is met 40 kilometers respectabel. Hotze, Tineke en Hein hebben voor zaterdagavond hetzelfde hotel geboekt.

En terwijl Jan op de hotelkamer koffie en thee zet, is de familie Brouwer onderweg van Grou naar Berlebeck, de finishplaats van vandaag. Zij zijn in alle vroegte vertrokken om om 09:00 uur ter plaatse te zijn. De buren van nummer 9 hebben qua afstand een voorsprong op de buurtjes en kunnen daarom iets uitslapen. Echter, de drukte op de weg en de Umleiting in Detmold maakt dat de zwarte Ford later dan verwacht op het afgesproken punt van de finish in Berlebeck arriveert. De Brouwers staan al te wachten. We laten de zwarte auto achter op een parkeerterreintje bij de uitspanning Haus Hangstein op de flanken van de Hahnberg. Met z’n vijven rijden we naar de start; het natuurvriendenhuis onder de rook van Oehrlinghausen.

We treffen het niet, ‘onze’ parkeerplaats is met linten afgezet. Er staan een triatlon en andere activiteiten op programma zodat we noodgedwongen ergens anders moeten parkeren. De aanlooproute tot de daadwerkelijke Hermannsweg is daardoor iets langer dan gepland. Op het parkeerterrein drinken we Tineke haar koffie en eten een heerlijke koek. Massa’s kinderen worden hier door hun ouders afgezet en krioelen over het terrein. Enigszins bezorgd slaan we het gade; “als die straks maar niet hetzelfde pad opgaan als wij.” Nadat we de veters van onze wandelschoenen nog eens stevig strak hebben getrokken gaan we op pad. Meteen valt het op, dat in deze omgeving wilde zwijnen voorkomen. De omwoelde aarde is er een stille getuige van.

Een Duitse Poortboom

Start

Bij het natuurvriendenhuis beklimmen we de steile trap (die we de vorige week nog zijn afgedaald) en slaan dan rechts af om na ongeveer 1 kilometer weer op de “echte” route te komen. Het is mooi zonnig weer met een aangename temperatuur. De natuur is mooi, maar nog niet heel spectaculair. We passerend de Sachsenquelle, het water van deze natuurlijke bron borrelt uit de grond omhoog en vormt de oorsprong van de Schnatbach. Hein en Tineke, die de bron voorbij zijn gelopen, komen speciaal terug om dit met eigen ogen te aanschouwen en om er foto’s van te maken.  De route van de Hermannsweg door dit gedeelte van het Lippischer Wald is vrij rechtdoor. Zo nu en dan moet er geklommen en gedaald worden. Het pad loopt langs twee bomen die een poortje vormen. En hoewel het pad er niet doorheen gaat willen we er natuurlijk wel doorheen. Al was het alleen maar voor de foto's. Dit keer moet zelfs Jan er aan geloven: klik!

Langs de route hebben kunstenaars ijzeren poezen geplaatst, eentje met een geschilderd tafereel erop en een paar zonder. Als poezenliefhebbers is het altijd mooi om hiermee op de foto te gaan. Er wordt een aantal foto’s gemaakt met natuurlijk verschillende perspectieven.

Een ijzeren poes is niet voor de poes

Als we het immense bos uitkomen lopen we langs een 'typisch’ Duitse camping. Het is een groot terrein, afgezet met een dichte bomenrij en veel staanplaatsen.  Op de kruising tegenover de camping nemen we een koffiepauze op een strategisch bankje, waar lopers en mountainbikers het bos in- en uit gaan. Het waait er wel enigszins wat het er bepaald niet warmer op maakt, dus stappen we al snel weer op.  We lopen nu richting het natuurgebied ‘Donoper Teich’. Vanwege zijn alom geprezen natuurlijke diversiteit en schoonheid is het meertje een van de meest geliefde plekken voor dagjesmensen in de wijde omgeving. En dat is te merken. Het is er een drukte van belang. Al in de 30-jarige oorlog (1618 – 1648) werd dit meer voor de toen in het wild voorkomende Senner paarden middels een stuwmuur aangelegd. De vroegste sporen van bewoning van dit gebied dateren van de bronstijd, ca. 800 tot 600 voor Christus.

Bij een ander klein meertje houden we even halt. Het is ook niet helemaal duidelijk welke kant we op moeten. Er staan zoveel markeringen dat we, wat dat aangaat, door de bomen het bos even niet meer zien. We besluiten de route, zoals de beide GPS-en die aangeven, te volgen en links af te gaan. Na een aantal honderden meters ziet Jan dat het pad niet meer op zijn GPS zichtbaar is. Conclusie: we lopen verkeerd. We keren terug op onze schreden. Hadden we toch de routepijlen moeten volgen dus. Even later zijn we gelukkig weer “en-route” en verlaten we dit drukkere deel van de wandelroute. Dit traject van de Hermannsweg loopt vrij gemakkelijk; dat wil zeggen zonder veel hoogteverschillen. Beide dames zijn daar zeer mee ingenomen.

Paddestoelen wijzen ons het pad

Hermanns Denkmal

We kruisen een drukke weg en gaan een pad op dat behoorlijk omhoog loopt. In de verte doemt het “Hermanns Denkmal” op. Het is hier ook weer wat drukker met wandelaars. We halen een groep oudere lopers in en gaan op weg naar de top. Op een gegeven moment blijken de route van de Garmin en de route op de routebordjes niet met elkaar overeen te komen. De GPS wil ons rechtdoor hebben terwijl de borden naar links wijzen. Om niet weer in de fout te gaan besluiten we ditmaal de routebordjes te volgen. Wij slaan linksaf. De groep oudere wandelaars loopt echter rechtdoor. Dit gegeven wordt door ons genegeerd. Jan en Hein lopen voorop, daarna volgt Foekje en Tineke en Hotze sluiten de rij.

Met een stevige klim in het vooruitzicht worden, in een schuilhut langs de route, de veters nog eens stevig aangetrokken. Op een veldje midden in het bos staat een ezel met een jong; aandoenlijk en altijd een foto waard (zullen we maar zeggen). De weg gaat omhoog.

Op een groot parkeerterrein gaan we op zoek naar routebordjes. Al een poosje hebben we onderweg geen rood-witte stickers gezien. We klimmen verder. Na ongeveer een kilometer lang geen pijlen meer te hebben gezien vragen we aan een voorbijganger hoe we bij het monument komen. “Hier entlang für ungefähr 1 Kilometer”, dan rechtsaf en dan zijn we er, zegt een Duitse meneer die iets aan de zware kant is. Het is voor hem een geluk dat hij afdaalt.

En inderdaad na 3 kilometer komen we bij het monument aan. Het is er ‘gezelligheid’ alom. Ook dit is een geliefde plek voor dagjesmensen.

Bij/van het Hermansdenkmal worden heel veel foto's gemaakt

Het “Hermannsdenkmal” werd gebouwd van 1838 tot en met 1875 naar een ontwerp van Ernst von Bandel. Het kolossale beeld met een totaalhoogte van ruim 53 meter, verwijst naar de slag bij het Teutoburgerwald en het verhaal van de Hermann (Arminius), die gezien kan worden als de eerste grondlegger van een verenigd Germaans Rijk. Hermann liet in het jaar 9 na Christus het Romeinse leger, onder leiding van Publius Quinctilius Varus, in een hinderlaag lopen. De strijd duurde 3 dagen. Op dag 2, toen bleek dat de situatie voor de Romeinen onhoudbaar was geworden, pleegde Varus zelfmoord.

De tijdgenoten van Arminius bleken niet bijzonder dankbaar, aangezien hij korte tijd later ook door zijn eigen mensen vermoord werd.

Deze strijd raakte eeuwenlang in de vergetelheid, totdat men in de 19e eeuw ijverig op zoek ging naar ‘nationale’ verhalen en helden. Met de herinneringen aan de bevrijdingsoorlogen tegen Napoleon nog ‘vers’ in het geheugen werd in 1838 met een monument voor Arminius begonnen. Het plan om dit van ver af zichtbare monument te maken was van Ernst von Bandel, die zijn hele vermogen opgaf om zijn levenswerk te kunnen volbrengen. In 1838 begon de bouw, en in 1875 was het zover: het Hermannsdenkmal was eindelijk klaar. Von Bandel stierf een jaar later.

Echt een kolossaal monument

Het voetstuk van het monument is uit zandsteen opgetrokken en heeft de vorm van een klassieke ronde tempel met tien zuilen die door Gotische bogen worden ondersteund. Binnenin is een wenteltrap die naar een platform leidt dat de koepel omcirkelt waar het beeld op rust. Het 25 meter hoge beeld van Hermann is gemaakt van 200 koperen platen die aan elkaar zijn bevestigd. Zijn tenue bestaat uit een broek met laarzen, een korte rok die tot zijn bovenbeen reikt, een mantel die met een fibula bijelkaar wordt gehouden en op zijn hoofd de typische gevleugelde helm. In zijn linkerhand draagt Hermann een schild en in zijn rechterhand een zwaard dat hij in de lucht steekt als teken van aanval. Het beeld kijkt uit op het westen in de richting van Frankrijk (dan wel de richting van waaruit men dacht dat de troepen van Varus kwamen) en was een duidelijke waarschuwing aan het adres van de Fransen. Gedurende WO I en WO II werd Arminius ingezet als historische rolmodel en propagandamiddel.

Drones

Op een van de vele bankjes drinken we onze thee en eten er de laatste broodjes. Dan worden er foto’s gemaakt en lopen we rond het standbeeld. De drukte valt op maar is op zich niet storend. Wat wel storend is, is het geluid van de drones die hoog in de lucht foto’s van het standbeeld maken. We uiten vele verwensingen en hopen van harte dat de kleine nep helikopters snel zullen neerstorten.

Er is veel commercie rondom het Hermanndenkmal, restaurants (waar een feest gaande is), een klimpark etc. Het is een grappig gezicht, wij hebben de berg in het zweet des aanschijns beklommen. De feestgangers op pumps en naaldhakken komen in vol ornaat van de andere kant gelopen. Op een groot parkeerterrein staan vele bussen opgesteld. We verwonderen ons en lopen verder. Het is gelukkig niet ver meer naar onze auto en we gaan weer gestaag naar beneden. De klimpartijen van vandaag hebben hun tol geëist. We stappen in de rode Ford; het is drukker geworden bij de uitspanning.  Na een ritje van ongeveer 3 kwartier arriveren we weer bij het natuurvriendenhuis. Dan allemaal op weg naar het hotel.

Bad Salzuflen

Jan en Foekje gaan direct naar hun kamer en stappen in bad. De drie Brouwers checken in en stappen onder de douche. Tegen 19.00 uur lopen we het stadje in op weg naar een restaurantje. Tineke loopt niet heel soepel meer, maar geeft geen kik. Uiteindelijk belanden we bij een pizzeria waar het razend druk is, maar waar uiteindelijk wel een tafel voor vijf gereed staat. Helaas voor de dames moet er een trap worden genomen…. We nemen als voorgerecht een overheerlijke bruchetta. Vervolgens een hoofdgerecht en we sluiten af met Panna Cotta. Daarbij consumeren samen we 5,5 liter bier. Aldus gesterkt aanvaarden we de terugweg. Onderweg vergapen we ons aan de prachtige panden in dit mooie stadje.

In het hotel nemen we nog een Weissen (witbier) en Hein een colaatje… en duiken dan het bed in.

Alweer een geslaagde dag en nog 1 etappe te gaan…….

Klik voor alle foto’s van de Hermannsweg op deze LINK