De tocht van vandaag is een extensie op het Friese
Woudenpad. Aanvankelijk was deze etappe als laatste van de reeks gepland, maar
voortschrijdend inzicht heeft ons doen besluiten om een kleine wijziging in de
planning aan te brengen. Na deze tocht
resteert ons slechts nog eentje.
Een gastloper
We rijden vandaag met drie auto’s van Grou naar de wandellocatie.
Vandaag hebben we namelijk een gastloper onder ons. Emke Brander-Brouwer wil,
in voorbereiding op haar ‘Slachte-tocht’ graag wat loopconditie opdoen. Zij zal
de komende tijd wat tochten met de wandelburen meewandelen. De
ballotagecommissie heeft positief advies uitgebracht, en dus kan Emke de
wandelschoenen aantrekken. En omdat de Focussen van de buren er niet op zijn
ingericht om zes personen te vervoeren, rijdt Hein in zijn Fiat achter de beide
Fords aan. Een vriendin van Emke zou zich later ook nog bij de groep voegen,
maar zij heeft wat anders gepland staan en gaat daarom vandaag niet mee.
Via Burgum en een stukje nieuwe ‘Centrale As’ rijden we naar
Dokkum. We parkeren twee auto’s op een parkeerterrein bij de brug. In de rode
Ford rijden we naar het beginpunt van de route van vandaag. Bij de westelijke
toegangsweg in Holwert staat Emke in haar auto op de wandelburen te wachten. We
rijden nog een stukje door naar de zeedijk waar we beide startauto’s op een
grasveldje langs de weg parkeren.
In de luwte van de auto’s drinken we de gebruikelijke
koffie.
Emke trakteert op heerlijke puntjes vlaai. Ze dient ze op op
feestelijke gekleurde bordjes: een traktatie. Om half elf steken we van wal.
Het waait hard. De wind die van zee waait voelt koud aan, maar gelukkig hebben
we hem in de rug. De kragen van de jassen staan hoog op. Rondom ons drijven
donkere wolken door het staalblauwe zwerk.
Holwert is de eerste plaats die we aandoen. Via een smal
paadje wandelen we langs de puntige toren van de Sint-Willibrorduskerk. Deze
kerk is gebouwd tussen 1775 en 1778 als vervanging van een oudere gelijknamige
kerk. De kerk en toren zijn gebouwd op een speciaal daarvoor opgeworpen terp.
Deze terp lag aanvankelijk buitendijks en kwam na de aanleg van de nieuwe
zeedijk in 1562 binnendijks te liggen. De toren van de kerk is, naar men
vermoedt, ouder dan de kerk zelf. In 1661 werd het oorspronkelijke zadeldak
vervangen door een torenspits. De toren deed tevens dienst als vuurbaak voor op
het Wad varende schepen. Onderin de toren was een gevangenis. Ook bevond zich
bij de toren een tolhek voor het veer naar Ameland. Een hele geschiedenis dus.
Alles is TE KOOP
Het kerkstraatje is, met zijn verhoogd liggende woonhuizen,
een leuke straat, maar OMG wat staat er veel te koop. Misschien is het
overdreven , maar het lijkt of bijna elk tweede huis een groot TE KOOP bord in
de tuin, aan de muur of voor het raam heeft.
De route voert ons verder door de achterbuurten van Holwert,
tenminste zo zien wij het. Op sommige erven staat het gras tot aan de
vensterbank toe, staat er veel rommel en zijn de gordijnen, ondanks dit toch al
late uur, nog gesloten. We stellen met zijn allen vast dat Holwert niet meteen
een woonplaats voor het gezelschap is. Er mag dan veel te koop staan en de
huizenprijzen mogen relatief laag zijn; de ligging van het dorp en de sociale
situatie van dorp en inwoners voeden de ‘don’t do it’-teneur binnen de groep.
Op de Elfstedenroute (fietstocht) |
Als we het dorp uitwandelen komen we op hetzelfde traject
als door de Friese Elfsteden Fietstocht wordt gebruikt. Jan is hier in totaal
11 keer langs gefietst, Foekje negen keer minder. Het waait hard en met grote
snelheid wordt een donkere wolk onze kant opgeblazen. Het duurt niet lang of de
hagelstenen vliegen ons om de oren. Ze komen met snelheid binnen. Capuchons
worden opgezet en Hotze vouwt een sjaal rond zijn gezicht. Gelukkig hebben we
de wind schuin achter ons; dat scheelt iets. Emke en Hein rennen vooruit om bij
een boerderijtje achter een nog groene heg te schuilen. De oudjes doen het
rustig aan. Dit is niet de eerste hagelbui die ze trotseren en als het aan hen
ligt, zeker ook niet de laatste……
Twee 'blauwe zuurtjes'......... |
De houtstapel van
Waaxens
Als we het gehucht Waaxens naderen ontstaat bij een groot
deel van de wandelgroep de drang tot een sanitaire pauze. Bij een rijtje
huisjes slaan we rechtsaf. De bomen rondom de splitsing in de weg hangen vol
met allerlei soorten vogelhuisjes en vogelkasten. Een plaatselijke bewoner maakt
die dingen zelf en heeft de bomen ermee vol gehangen. Op het erf van deze timmeraar
staan de fraaiste exemplaren voederhuisjes. Maar de groep heeft er geen oog
voor. De focus ligt op een houtstapel; een uitgelezen plek om je voor een
snelle plas even achter te verschuilen.
We vervolgens onze weg over de kleine terp en komen dan uit
bij de doorgaande weg Holwert - Dokkum. We zijn hier vanochtend met de auto
langsgereden, zij het in tegenovergestelde richting. Bij de kerk eten we uit de
wind een broodje uit het vuistje. Maar we moeten door. Het is te fris om hier
en nu halt te houden. Vooral Hein heeft last van de kou, ondanks de vele
laagjes kleding blijft hij last van de kou houden.
Het volgende gehucht op de route is Brantgum. We blijven kort
staan bij een buste van Ids Wiersma. Wiersma
bleek op jeugdige leeftijd al aanleg voor tekenen te hebben, maar een opleiding
in die richting zat er voor hem, als boerenzoon, niet in. Hij werd
huisschilder. Maar gelukkig voor hem kon hij zijn dromen toch nog waar maken en
werd hij later tekenaar en illustrator. We steken andermaal de weg Dokkum -
Holwert v.v. over en zetten onze weg in oostelijke richting voort.
Verwarring
Na Brantgum slaan we rechtsaf een smalle landweg in.
Gelukkig is het een macadamweg. Hoewel zware landbouwmachines het hier en daar
aan gort hebben gereden en heeft doen verzakken met als gevolg dat er hier en
daar diepe waterplassen staan, kun je er prima op wandelen. Op de eerste
t-splitsing worden we een beetje in verwarring gebracht. De rood-witte
routebewijzering wil ons naar rechts hebben terwijl de routekaart in het boekje
en beide GPS ‘en willen dat we linksaf slaan. Na een korte beraadslaging geven
we het voordeel van de twijfel aan het boek en de digitale routeplanners. En zo
lopen we, via een prachtige boerenreed, linksaf verder.
De eenzame wandelaar, die zwoegend tegen de wind, zichzelf een weg baant.... |
“Op portret”
De koeien in de ligboxstal staan al een poosje naar ons te
kijken, zich waarschijnlijk afvragende waar wij eigenlijk mee bezig zijn. Emke
wil nog met de koeien ‘op portret’. Nou vooruit dan maar. De fototoestellen klikken
gewillig.
Tijdens de fotosessie moeten we ruimte maken voor de boer,
die met een groot vehikel de stal op en neer rijdt; de koeien met gedroogd gras
voerend. We vragen ons af of deze boer, met zijn bestand aan koeien, zo’n groot
apparaat nodig heeft. Economische-, technische- en veehouder-aanhangende
argumenten worden in de groep tegen elkaar afgewogen.
We gaan weer op pad. De lucht rondom ons bevat links en
rechts van ons donkere wolken waaronder een regen- en/of hagelgordijn hangt.
Een prachtig gezicht natuurlijk, maar je zult er maar wandelen. We hebben geluk
dat de lucht boven ons nog steeds blauw is.
Die bui die gaat voor ons langs....... |
Als we nu niet rechtsaf slaan wandelen we zo deze bui in |
Het is een dreigende lucht, maar je kunt je wel 'dood' fotograferen |
De wintergroenten staan klaar om geoogst te worden |
Onverwachte
hagelstenen
Dan plotseling vallen er een paar hagelstenen. Krijgen we
toch nog last van die donkere wolk? Het lijkt ook wel of de aanvliegroute van de
wolken is veranderd. Het aantal hagelstenen vermenigvuldigt in een ‘poep en een
scheet’ minstens met de factor 100. “Jongens”, roept Tineke: “Het wordt tijd om
de poncho’s aan te trekken”. En niet veel later springen de hagelkorrels op van
de plastic regencapes als de kinderen van de overburen van It Roer op hun
trampoline. Dit laatste overigens tot ergernis van de omwonenden aldaar, maar
dat is even een ‘side-line’. De meegeleverde capuchons beschermen de tere
hoofdhuid voor de krachtige inslagen.
HAGEL!!! We ontkomen we er niet aan om de poncho's aan te trekken |
Als de hagel en regen iets minder worden gaan we verder. De
capes blijven nog even aan. Deels omdat het nog niet helemaal droog is, deels
omdat, wanneer het droog wordt, de capes sneller drogen. De wind die tot voor
vijf minuten nog krachtig over het open landschap waaide is helemaal
weggevallen. Het water in de vaart is nagenoeg rimpelloos. Wat vreemd. Dat het
zo snel kan veranderen. Aan de andere kant is dat maar goed ook. De (te) ruime
poncho’s wapperen bij harde wind als vlaggen.
Dokkum
We lopen Dokkum in. Het gaat eerst over het
industrieterrein. Het ligt er een beetje ‘suiterich’ heen. Ook de
snoepjesfabriek van “De Fortuijn” lijkt zijn beste tijd te hebben gehad. Een
winkel die kerstspullen in de etalage heeft staan heeft uitverkoop, maar is
vandaag, omdat het zondag is, gesloten. Gelukkig voor de heren.
De donkere molen weerspiegelt in het water van de stadsgracht |
Omdat de wandeltocht niet helemaal tot aan de in het
routeboek genoemde finishplaats loopt, staan we na een dikke 13 kilometer weer
bij de auto’s. Het water in het Dokkumer Diep is als een spiegel zo glad. De
molens op de stadswal weerspiegelen weergaloos mooi in het water. FOTOOS!!!! De
lucht is asgrauw en ziet eruit alsof het meteen weer kan gaan regenen of
hagelen. En ja hoor: het gaat regenen! Snel stappen we in de auto’s; we moeten
immers de startauto’s nog ophalen.
Als we Dokkum uitrijden zien we dat boven het Wad een lucht
als een ‘brijwein’ hangen. Vlak voor Holwert zien we dat er zojuist een
hagelbui is geweest. En hoe verder we rijden des te witter het wordt. We moeten
het rij-tempo verlagen om het autorijden nog enigszins veilig te houden.
Winters landschap
De startauto’s staan in een winters landschap. Er ligt een
dikke laag hagelstenen op de voorruit. Door plus-temperaturen is de korrelige
witte massa onderuit gezakt en ligt het nu op de ruitenwissers. Meteen maar
vertrekken? “Nee, er is nog thee”, zegt Tineke. Ze heeft de waterkan ter hand
genomen en het theezakje erin laten zakken. Na korte tijd vent ze hete
vloeistof bij belangstellenden uit. Een ieder kruipt in zijn of haar eigen
auto. Een harde wind van zee maakt dat het bijzonder koud aanvoelt. De stoom
van de thee doet de autoramen aan de binnenkant beslaan.
Nadat de mist aan de binnenzijde van de auto is opgetrokken
vertrekken we weer richting Grou. Emke neemt de afslag naar Franeker.
PS. Het zal de oplettende lezer zijn opgevallen dat de plaatsnaam Holwert met een "T" is geschreven. Dit komt omdat Holwerd in het Fries met een "T" aan het eind wordt geschreven.